II. Abdülhamid tarafından 99 yıl önce hizmete açılan 'Hicaz Demiryolu'nun adı, Suudi Arabistan yetkililerinin isteği üzerine değiştirildi. Hicaz Demiryolu'nun yeni adı, 'İstanbul-Mekke Demiryolu Projesi' oldu.
Proje hakkında, geçen hafta Türkiye'ye ziyarette bulunan Suudi Arabistan Kralı Abdullah Bin Abdulaziz El Suud'a da bilgi verildi. Türkiye'nin üzerinde ısrarla durduğu, Suriye ve Ürdün'ün de desteklediği projeye Arabistan da onay verirse demiryolu ile Mekke'den Avrupa'ya kesintisiz yolculuk yapılabilecek. Proje hayata geçtiğinde yılda 10 milyon yolcu taşınacak. Bu sayede Türkiye, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan'ın birbirleriyle ve bölge ülkeleriyle ticaretine de önemli katkı sağlanacak.
Ulaştırma Bakanlığı yetkilileri, 4 yıldan bu yana proje üzerinde çalıştıklarını ve Suudi Arabistan yetkililerinin de projeye eskisi gibi soğuk olmadığını belirtiyor. İkinci Abdülhamid'in hizmete açtığı Hicaz Demiryolu'nun yeniden canlandırılması için yürtülen çalışmada, Suudi Arabistan ile Türkiye arasında yapılan görüşmede, ilk sorun projenin ismi üzerinde yaşandı. Arap yetkililer Osmanlı'yı çağrıştırdığı için 'Hicaz Demiryolu' denilmesine karşı çıkınca projenin adı 'İstanbul-Mekke Demiryolu Projesi' olarak değiştirdi.
İstanbul-Mekke Demiryolu Projesi, İstanbul'dan başlayacak. Türkiye'de İstanbul, Ankara, Konya ve Adana'dan geçecek. Suriye'de Halep, Şam ve Deraa boyunca ilerleyecek. Ürdün'de Amman'dan geçecek olan demiryolu hattı, Suudi Arabistan'da Kurayyat, Hail ve Medine hattını izleyerek Mekke'de son bulacak. Proje çerçevesinde atılması öngörülen adımlar şöyle:
Türkiye: Kapukule'den İstanbul'a 230 kilometre uzunluğunda, saatte 250 kilometre hıza uygun hızlı demiryolu hattı yapacak. TCDD bu hattın ihalesini 2008 yılında tamamlamayı planlıyor. Marmaray, 2009 yılı sonunda tamamlanacak. Böylece Avrupa ile Asya deniz altından demiryolu ile bağlanmış olacak. İstanbul-Ankara, Ankara-Konya Hızlı Tren Projeleri tamamlanacak. Konya, Karaman ve Adana (Suriye sınırına kadar olan) demiryolu hattının rehabilitasyonuna 2008 yılında başlanacak.
Suriye: Meydan Ekbez- Halep hattını iyileştirecek. Bu hattın 2010 yılında tamamlayacak. Suriye, Halep-Şam rehabilitasyon projesini de başlattı. Ayırıca Suriye-Ürdün ortaklığıyla Şam-Deraa-Amman arasına 201 kilometrelik yeni bir demiryolu hattı yapılacak. Bu hat, 2012 yılında hizmete açılacak.
Ürdün: Amman-Maan arasındaki hattı inşa edecek.
Suudi Arabistan: Riyad ile Ürdün sınırındaki Kurayyat arasında hızlı demiryolu hattı yapacak. Projeye katılması durumunda Amman-Kurayyat arasına ve Medine ile Hail arasında yeni demiryolu hattı yapacak.
Projeyi Abdülhamid başlattı
Hicaz Demiryolu Projesi, ilk kez 2'nci Abdülhamid döneminde gündeme geldi, 1 Eylül 1900'de yapımına başlandı. Bağdat demiryolu hattının devamı niteliğinde olan demiryolu İstanbul'u, Şam üzerinden Mekke ve Medine'ye bağlayacaktı. Proje, Hicaz ve Yemen'de Osmanlı'yı güçlendirecek, askerler bölgeye güvenli biçimde gönderilebilecekti. Proje, İngilizler'i rahatsız etti. İngilizler, Arap kabilelerini projeye karşı kışkırttı. İngilizlerin tüm çabasına karşın Hicaz Demiryolu, 30 Ağustos 1908'de hizmete girdi.
Selim Kuvel
14 Kasım 2007, Çarşamba
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder